Verbinding in beeld - Visite met de patiënt in Meander MC, Slingeland en Amalia Kinderziekenhuis
Om de dagelijkse visite met de patiënt te verbeteren, namen het Amalia kinderziekenhuis, Meander MC en Slingeland ziekenhuis deel aan een actieonderzoek, begeleid door actieonderzoeker Annet van Harten en gesubsidieerd door ZonMW. Na observaties van de visites werd gezamenlijk besproken wat beter kon. Daarvoor richtten de ziekenhuizen een andere structuur in met meer regie voor de verpleegkundige én ouders. Ze blijven hierop multidisciplinair reflecteren. Drie professionals uit een andere setting delen hun geleerde lessen: Martine van der Molen (Meander MC, verpleegkunde met specialisatie kindergeneeskunde), Joris Fuijkschot (Amalia en Radboud, kinderarts en hoofd K&V, associate professor Passende Kindzorg) en W. Hofstra (Slingeland, kinderarts).
In deze reeks Verbinding in beeld komen verhalen langs van ziekenhuizen die een praktijkvoorbeeld uit een ander ziekenhuis hebben overgenomen.
Wie: Aan het actieonderzoek namen Meander MC, Slingeland en Amalia Kinderziekenhuis deel
Wat: Dagelijkse visite met de patiënt in multidisciplinaire setting
Waar: Kinderafdelingen tijdens visite arts, verpleegkundigen met ouders en patiënt.
Waarom: Beter zicht krijgen op de situatie vanuit alle professionals en betere afstemming van de zorg met de patiënt.
Resultaat: Door het multidisciplinair uitwisselen van ervaringen en het introduceren van een andere vorm van het gesprek, is meer wederzijds begrip ontstaan en is leiden de gesprekken tot effectievere zorg. Tevens ervaren teams meer bereidheid tot verandering én meer werkplezier.
Inspiratie
In Meander werd de structuur van de visite aangepast na observaties. De verpleegkundige nam de lead en liet vervolgens de ouders aan het woord. Voor de betrokkenen leidde dit tot een duidelijke aanpak en de ouders voelden zich meer gehoord. Terugblikkend op de veranderingen in de visite vertelt Martine van der Molen: “Alle verpleegkundigen zijn gegroeid. Doordat zij verpleegkundig leiderschap hebben getoond en in gesprek zijn gegaan over de rol die zij tijdens de visite hadden, heeft er een verandering plaats gevonden in de structuur. Dit bracht betere voorbereiding met zich mee en zij zijn meer naast de ouders komen te staan, hierdoor voelen ouders zich meer gehoord. Dit alles bracht meer diepgang in de artsenvisite. Het actieonderzoek vanuit het Safety-II onderzoek heeft er ook toe geleid dat de zorgprofessionals elkaar beter begrijpen en blijvend in contact zijn.
Martine vult aan: “We moeten elkaar blijven trainen op de opvolging, door het benoemen van zaken in de dagstart, zoals de ontslagcriteria op het bord bij een patiënt. Elke doordeweekse ochtend wordt de visiteronde op de afdeling geëvalueerd. Daarnaast is er vier keer per jaar een overleg met artsen om het thema visite accuraat te houden. Ook is er een werkgroep CRM die het multidisciplinaire gesprek bewaakt.”
De geleerde lessen van Meander zijn ook overgenomen in Slingeland. Daarover vertelt kinderarts Hofstra: “Doordat een buitenstaander kwam observeren en aangaf hoe andere ziekenhuizen het aanpakken, ga je nadenken. We hadden zelf natuurlijk wel een visie hoe we de visite wilden vormgeven. Maar door vanuit een ander perspectief te kijken, zie je ook andere gezichtspunten. Zo dachten we altijd dat het niet klantvriendelijk was om de verpleegkundige het gesprek te laten starten. Maar dat blijkt nu erg effectief.”
Hofstra geeft aan dat het onderzoek ook geleid heeft tot onderlinge gesprekken over de vernieuwingen en dilemma’s, zoals over efficiency in combinatie met kindvriendelijkheid. “In het veranderen van de visite is het belangrijk iedereen mee te nemen en bij de les te houden. Zo zorg je dat het onderdeel van de cultuur van de afdeling wordt. Kortom, een mooie uitdaging!”
De impact van het multidisciplinair gesprek rondom de visite is duidelijk. Werkt het ook zo in een academische setting? Joris Fuijkschot, kinderarts, vertelt: “In een academische context zijn in het algemeen meer complexe teams en grotere afdelingen. Toch hebben we veel geleerd van de aanpak in Meander. Ons belangrijkste inzicht is dat bedside visite lopen tijd kan besparen. Voorheen liepen we visite in een aparte ruimte en spraken we ouders later bij. Dat kostte opgeteld veel meer tijd.
“Als je sec kijkt naar de tijdsinvestering duurt de visite niet langer of korter, maar daarna is er veel meer duidelijkheid.”
Naast de visites bij de patiënt voor een beter 360 graden beeld, is het Amalia kinderziekenhuis zelf met een andere interventie gestart. Joris: “We hebben een wekelijks reflectiemoment ingebracht van een half uur, waarin we bespreken welke dingen in de zorg op de afdeling gingen goed gaan of wat er beter kan. De hele keten is daar aanwezig, zo’n 10-15 mensen. Hier zijn al heel veel verbeterpunten uit voortgekomen”. Het doorbreken van je eigen perspectief (silo) en verplaatsen in dat van een ander maakt dat je beter beeld krijgt bij onze processen en hoe jouw acties invloed hebben op het werk van de ander. Dat biedt aanknopingspunten om te verbeteren.
Tips & tricks
- In de drie ziekenhuizen geldt dat door de professionals zelf meer structuur is toegevoegd aan het multidisciplinair gesprek met de patiënt. Zoals wie in welke volgorde aan bod komt en welke vragen worden gesteld aan de ouders.
- Je hebt een kartrekker nodig die het initiatief begeleidt en leidt. Er wordt gedacht dat het meer tijd kost, waardoor het niet van de grond kwam.
- Je hebt draagkracht en goede communicatie nodig. Neem collega’s mee in het ‘waarom’ van deze gesprekken. En het is belangrijk om uit te dragen dat je het nog kunt bijschaven, dat het niet definitief is.