Patiënt betrekken bij dagelijks zorgplan met heilige visite in het OLVG

Multidisciplinair gesprek

Patiëntenparticipatie

Perifeer ziekenhuis

OLVG

Om de dagelijkse artsenvisite op de afdeling efficiënter en inhoudelijk beter te maken én de patiënt echt te betrekken, startte OLVG het verbeterproject 'De Heilige Visite'. Met als resultaat meer efficiëntie, kwaliteit en tevredenheid van patiënten én zorgverleners. Onderzoek daarbij leverde de officiële onderbouwing op dat deze methode bijdraagt aan kwaliteit en efficiëntie van zorg.

In het kort

Er was grote ontevredenheid onder artsen en verpleegkundigen over het lopen van de dagelijkse artsenvisite. Verpleegkundigen voelden zich niet gehoord, artsen misten de juiste informatie. Verpleegkundigen maakten zich druk dat de patiënt niet aan het woord kwam. De patiënt voelde zich niet begrepen. Verpleegkundigen vonden het inefficiënt, maar hoe dit aan te pakken? Een arts en een verpleegkundige namen het initiatief en vroegen om hulp op dit onderwerp bij de afdeling Kwaliteit en Verbetering. Het project is met behulp van de LEAN-aanpak uitgevoerd.

Onderzoek

Fase 1: Kwalitatieve interviews over artsenvisite apart afgenomen bij patiënten, artsen en verpleegkundigen en procesmetingen over tijdsinvesteringen en verspillingen

‍Fase 2: Nulmeting aan de hand van een vragenlijst in categorieën voor patiënten, artsen en verpleegkundigen.

‍Stappenplan

‍Stap 1: Het huidige proces in kaart brengen. De voorbereiding, briefing, lopen / papieren visite en visite aan bed, uitvoeren, evaluatie. Wat is het aandeel van de verpleegkundigen, zaalarts, patiënt, supervisor hierin?

Stap 2: Waar zitten knelpunten en verspillingen in het proces?

‍Stap 3: Wat zijn de grootste knelpunten en wat is de oorzaak?

‍Stap 4: Vaststellen belangrijkste knelpunten:

geen vaste structuur
inefficiënte samenwerking
te weinig tijd
patiënt nauwelijks betrokken
verpleegkundigen niet volledig voorbereid op de visite en voelden zich niet echt gehoord/betrokken
onduidelijkheid bij processen
veel verstoringen (telefoontjes tussendoor en wachten op elkaar)
ondersteuning van Elektronisch Patiënten Dossier (EPD) niet goed aanwezig
Onderstroom: verschil in behoeftes en belangen van de artsen, verpleegkundigen en de patiënt.

‍Stap 5:

Uit Amerikaans onderzoek: Fatale fouten in 42% van de claims gebeuren postoperatief. 48% op de afdeling en 5% tijdens de operatie. Bij een visite van hoge kwaliteit worden 40% minder fouten gemaakt.
Binnen het OLVG werden visites gelopen met een arts-assistent waarbij de supervisor nogal eens gestoord kon worden. In de nieuwe situatie is dit enorm verbeterd en zijn alle benodigde gegevens aanwezig waardoor er veel eerder volledig zicht is op de stand van zaken. Eventuele complicaties zijn sneller in beeld, waardoor hiernaar gehandeld kan worden. De kwaliteit van zorg is verbeterd.

De Heilige Visite levert in deze gestructureerde methode 42 minuten tijdwinst op. Arts-assistent, supervisor, de patiënt en de verpleegkundige bespreken ter plekke het verloop van het zorgplan en acties worden gelijk uitgevoerd.

Inspiratie

Werkwijze

Elke avond om 18:00 uur, tijdens de pillenronde, deelt de verpleegkundige een formulier uit aan de patiënt, waarop de patiënt, evt. met zijn naasten (tijdens avondbezoekuur), vragen voor de arts op kan schrijven voor de artsenvisite van de volgende dag.
In het EPD is een kolom gemaakt voor vragen van de verpleegkundigen of patiënt. Tijdens de artsenvisite worden alle vragen besproken.
Zinnige zorg: omdat de supervisor bij de visite aanwezig is, kunnen onderzoeken direct en in samenspraak met de patiënt worden aangevraagd. Op deze manier voorkom je onnodig onderzoek én kan onderzoek sneller en eerder worden gedaan.

Wat heb je nodig

Vooraf is alle actuele informatie rondom de patiënt aanwezig.
EPD is aangepast.
Iedereen is op tijd. Alle telefoons weg: deze worden opgevangen door oudste van dienst. Dit bevordert de concentratie.
Tijdens de visite is er geen voorbespreking tussen arts en verpleegkundigen maar direct aan het bed.
Volg een vaste gespreksstructuur, dat is duidelijk voor de patiënt.
Afspraken worden samengevat, de PDCA wordt toegepast. En supervisor is aanwezig, waardoor er kwaliteit en continuïteit is.
Acties: worden aan bed direct uitgewerkt. De informatie over de tijd van het onderzoek, wat is afgesproken, de verslagleging en wat is overgedragen.

In de samenwerking wordt de PDCA-cyclus toegepast, dus het communiceren in het patiëntenbeleid (Plan), het uitvoeren van dit beleid (Do), het evalueren van dit beleid (Check) en vervolgens het bijstellen van dit beleid (Act).

Tips & tricks

Breng de huidige visite goed in kaart.
Begrijp de belangen als projectteam, ook wat er onderwater speelt.
Breng stakeholders goed in kaart.
Wees nieuwsgierig en verwonder.
Zorg voor het verspreiden van een formulier, waarop patiënten de vragen aan de arts kunnen schrijven. Verwerk de vragen in het EPD.

Meer weten?

Powerpoint pitch De Heilige visite
Powerpoint uitleg De Heilige visite

Contactpersoon

Peter Bocxe

Programmamanager Heilige Visite