De wijze waarop medewerkers onderling met elkaar werken, samenwerken, leren en communiceren heeft grote invloed op wat patiënten uiteindelijk ervaren. Werken aan kwaliteit en veiligheid gaat daarom samen met aandacht voor de organisatiecultuur. Verschillende werkvormen kunnen helpen om het gesprek over de cultuur op gang te brengen. In HMC werd de ‘cultuurdialoog’ ontwikkeld, een werkvorm om een dergelijk gesprek binnen multidisciplinaire teams te bevorderen. Aanvullend biedt de ‘cultuurwaaier’ van HMC een serie concrete werkwormen om verschillende kenmerken van de veiligheidscultuur verder te ontwikkelen en het onderwerp veiligheidscultuur blijvend op de agenda te zetten.
Sluiten
Cultuurdialoog in Haaglanden Medisch Centrum (HMC)
Multidisciplinair gesprek
Multidisciplinair gesprek tussen zorgprofessionals
Instellinginformatie
Perifeer ziekenhuis | Haaglanden Medisch Centrum
In het kort
- Aan de start van de cultuurdialoog staat de zoektocht van Pauline Zweekhorst (adviseur Kwaliteit in HMC). Zij zocht naar manieren om het gesprek over veiligheidscultuur tussen zorgverleners in de organisatie te stimuleren.
- In haar zoektocht kwam Pauline een model tegen dat is ontwikkeld door Institute of Healthcare Improvement (IHI). Hierin worden negen kenmerken voor effectieve, veilige en betrouwbare teams genoemd.
- Op basis hiervan is de cultuurdialoog vormgegeven, met als doel om bewustwording te creëren, het gesprek over cultuur, communicatie en samenwerking te stimuleren en vervolgens ook regelmatig te laten terugkeren.
De cultuurdialoog is binnen HMC al een aantal keren ingezet. De eerste ervaringen laten zien dat er inspirerende gesprekken ontstaan binnen teams. Het effect hiervan is ook na de bijeenkomst nog merkbaar. Zo zijn er binnen participerende teams verschillende initiatieven gestart na de bijeenkomst. Voorbeelden zijn meer klinische lessen door artsen en werken met een dagstart of dagevaluatie. Daarnaast blijkt dat uit de gesprekken ook inhoudelijke input komt die dan verder besproken wordt.
Inspiratie
De cultuurdialoog bestaat uit (1) een cultuuronderzoek aan de hand van een vragenlijst en (2) een interactieve bijeenkomst waarin medewerkers vanuit een team met elkaar in gesprek gaan over de ervaren veiligheidscultuur. De vragenlijst is ontwikkeld binnen HMC en is gebaseerd op het genoemde IHI-model
Stappenplan cultuurdialoog
- Het team dat wil starten met de cultuurdialoog vult eerst de vragenlijst in.
- Er wordt een rapport gemaakt op basis van de vragenlijst. Dit rapport geeft een beeld in hoeverre het team de 9 positieve componenten al heeft ontwikkeld en waar ruimte is voor verdere groei.
- De adviseur KV behandelt de rapportage met de betreffende zorgmanager. Zij bespreken wat men herkent, wat men niet herkent en wat er uitgelicht kan worden tijdens de bijeenkomst. Adviseur KV levert presentatie bij zorgmanager aan.
- Er vindt een multidisciplinaire bijeenkomst plaats met het team, onder leiding van een procesbegeleider van de afdeling (bijvoorbeeld een zorgmanager of senior verpleegkundige). Tijdens de bijeenkomst gaan medewerkers op een interactieve manier met elkaar in gesprek aan de hand van de resultaten van de vragenlijst. Tijdens de bijeenkomst wordt gewerkt met de werkvorm ‘Over de streep’. Deze werkvorm levert actieve betrokkenheid en veel interactie op.
Ter aanvulling op de cultuurdialoog, is binnen het HMC de cultuurwaaier ontwikkeld. Deze cultuurwaaier bestaat uit verschillende werkvormen die kunnen helpen bij het verder ontwikkelen van diverse kenmerken van de veiligheidscultuur en het continu agenderen van het onderwerp veiligheidscultuur.
Tips & Tricks
- Er is een basis in vertrouwen en open cultuur nodig om überhaupt te kunnen starten met de cultuurdialoog. Daarnaast moeten afdelingen/teams dit zelf ook willen.
- Het werkt het beste als de procesbegeleider iemand van het eigen team is
- Zorg dat iedereen die betrokken is bij een bepaald proces meedoet en dat het dus een multidisciplinaire bespreking wordt
- Het eigenaarschap moet bij de afdeling liggen.
Meer Weten?
© Copyright Programma Tijd voor Verbinding 2024
