Inzet multidisciplinair gesprek om te leren van prehabilitatie - Nij Smellinghe
‘Van‘ better in – better out’ naar functioneren en participeren rondom ziekenhuisopname.’
Uit wetenschappelijk onderzoek en in de praktijk blijkt dat patiënten die fysiek en mentaal fitter een operatie in gaan, een veel grotere kans hebben op een goed en snel herstel. En tot maar liefst 50% minder kans hebben op complicaties. Daarom werkt Ziekenhuis Nij Smellinghe samen met de patiënt aan deze fitheid, zowel voor als na de operatie. Dit gebeurt met een plan op maat, dat past bij de wensen en mogelijkheden van de patiënt.
In het kort
Mensen met (forse) artrose die vanwege jarenlange pijn en bewegingsbeperkingen uiteindelijk kiezen voor een totale knieprothese (TKP), ondergaan een forse chirurgische ingreep die hen toekomstperspectief biedt. Maar de ziekenhuisopname en operatie hebben bij enkele patiënten, met name oudere en kwetsbare patiënten, een tegenvallende uitkomst. Dit proefschrift beschrijft de ontwikkeling, implementatie en effectiviteit van een zorgpadverandering voor mensen die een TKP ondergingen. Dit nieuwe zorgpad schenkt naast aandacht aan het chirurgisch repareren van de aangedane knie, vooral ook vóór en ná de operatie aandacht aan de fysieke en functionele mogelijkheden. In het nieuwe zorgpad wordt de patiënt gestimuleerd om zelf regie te nemen. Daarnaast zijn individuele behoeftes en voorkeuren van de patiënt leidend voor de gezamenlijke keuzes die gemaakt worden om het functioneringsprobleem op te lossen. De geleidelijke zorgpadverandering nam 6 jaar in beslag.
Uniek in Nij Smellinghe:
- Gepersonaliseerd in het gehele zorgcontinuüm. Voorheen lag de focus met name op ‘Better In’ (snel herstel, korte ligduur). Dit gebeurt nog steeds, maar inmiddels is er nadrukkelijk ook focus op ‘Better Out’. Samen beslissen met de patiënt richt zich ook op dat de patiënt na de OK weer goed mee kan doen in de maatschappij. Door aan de voorkant al aan patiënten te vragen ‘wat wilt u na de OK weer kunnen’ en daar het hele voor- en nazorgtraject op in te richten.
- Patiëntreis: de ‘spreekkamerrealiteit’ is in het onderzoek gebracht d.m.v. (observationeel) onderzoek bij mensen thuis, om zo de meerwaarde van prehabilitatie inzichtelijk te maken.
- Data gedreven evaluatie: risicomodel (op basis waarvan risicopatiënten worden geselecteerd) wordt geëvalueerd en bijgesteld o.b.v. data uit onderzoek. Hierbij is in ontwikkeling om ook Artificial Intelligence te benutten.
Bij het plan op maat wordt de impact van het ziekenhuistraject inzichtelijk gemaakt voor de patiënt. Met behulp van screening en ontwikkelde risicomodellen worden de kwetsbare patiënten geselecteerd. Deze patiënten krijgen (thuis) een prehabilitatie-traject o.b.v. het 6 domeinen model (fysieke fitheid, voedingsstatus, roken & drinken, ijzergebreksanemie, psychische klachten, geriatrische kwetsbaarheid); bij andere patiënten wordt de OK z.s.m. gepland.
Prehabilitatie Stuurgroep
De zorg rondom de operatie wordt data gedreven geëvalueerd, waar mogelijk wordt geleerden verbeterd. Hiervoor is een cyclus (1x per half jaar) met betrokken partijen: chirurgie, orthopedie (artsen, VS, PA, verpleegkundigen) en Kwaliteit &Veiligheid. Ook is in de opstart-/onderzoeksfase een patiëntenpanel geraadpleegd; dit gaf nuancering van inzichten en invulling van de gewenste zorg. Toekomstplan: voor deze PDCA-cyclus zorgprofessionals en patiënten gezamenlijk in gesprek laten gaan.
Inspiratie
Door deze nieuwe aanpak herstellen patiënten beter en sneller, en hebben ze tot maar liefst 50% minder kans op complicaties. Zij zijn binnen vier uur na de operatie actief op de verpleegafdeling en gaan gemiddeld twee dagen eerder naar huis. Ook maken minder patiënten (9% i.p.v. 30%) gebruik van vervolg revalidatie-mogelijkheden.
De mindset van zorgprofessional, patiënten en familie/naasten verandert, door met elkaar te reflecteren en leren:
- Zorgverleners: stel jezelf continu de vraag “hoe kunnen we, ook in het ziekenhuis, onze patiënten motiveren om actief te zijn?” En vraag jezelf steeds af wanneer het een verantwoordelijkheid is om extra zorg in te vliegen en wanneer de patiënt verantwoordelijk is om fit te zijn voor een operatie.
- Patiënten en zorgprofessionals: maak dat de ziekenhuisomgeving uitnodigt om te gaan wandelen. Stimuleer doelgericht revalideren de hele dag door op de verpleegafdeling i.p.v. een half uur in de oefenzaal. Zorg dat ruimtes (ook) het domein worden van de patiënt i.p.v. de professional. Motiveer mensen om snel weer tegen grenzen aan te lopen, zowel fysiek als cognitief. Dat vraagt veel van de professional én van de patiënt.
- Familie of naasten: waak ervoor dat je uit compassie zaken overneemt, ook eenmaal weer thuis; dan doen patiënten het nog steeds niet zelf.
Er is een combinatie gemaakt van zorginnovatie en onderzoek in de dagelijkse praktijk, waarbij het effect van de zorginnovatie continu getoetst kon worden. Bijkomend voordeel: bij gebleken effect van de innovatie, is ook de implementatie ervan meteen verzekerd.
Tips & tricks
- Start vanuit enthousiasme, geloof en doen. Daardoor is ‘Better in better out’ bekend door alle lagen van de organisatie. Door de wijze waarop het is uitgedragen (dit is van ons allemaal) voelen collega’s zich mede-eigenaar.
- Veel en goede afstemming is nodig om de multiproblematiek van de patiënt goed te adresseren. Bespreek individuele patiënten tussen fysiotherapeut en chirurg (1 op 1, ad hoc), om snel te kunnen schakelen t.b.v. directe patiëntenzorg.
- Formeer een stuurgroep om overstijgende uitdagingen m.b.t. prehabilitatie te bespreken.
- Organiseer trainingen om zorgprofessionals te laten vertrouwen op hun professionele expertise(praktijkkennis), naast harde wetenschap (metingen) en patiëntvoorkeuren.
- Zorg voor bestuurlijke borging.
- Financiering: strategische keuze van Nij Smellinghe om in prehabilitatie te investeren als financiering via de aanvullende verzekering van de patiënt geen optie is. Gesprekken met zorgverzekeraar(s), NZA en ZIN lopen om dit structureel bekostigd te krijgen.
‘Geert heeft tevens een rol als lector. Op deze manier worden leergemeenschappen opgezet waar studenten, onderzoekers en zorgprofessionals elkaar ontmoeten. En wordt de materie opgenomen in curricula van fysiotherapeuten en diëtisten.’
Meer weten?
- Proefschrift Geert van der Sluis: From me needs knee to knee needs me: transition of perioperative care for people that chose to have total knee replacement surgery by augmenting activity and personalized functional goalsetting — Maastricht University
- Hoe Nij Smellinghe de fitheid van patiënten stimuleert, met plan op maat - SAZ
- Nij Smellinghe past prehabilitatie toe om complicaties te verminderen - Skipr
- Door prehabilitatie herstel je sneller en beter na een operatie - Ziekenhuis Nij Smellinghe
- Lectorale rede Geert van der Sluis: Blijven functioneren rondom ziekenhuisopnames door veerkracht
- Minister Ernst Kuipers in Nij Smellinghe in gesprek over prehabilitatie - Ziekenhuis Nij Smellinghe
